24 maja 2019 roku, podczas uroczystego posiedzenia Senatu Uniwersytetu Łódzkiego – w 74 rocznicę powstania Uczelni – uhonorowano byłego Prezydenta Niemiec, Joachima Gaucka, tytułem doktora honoris causa. Tę szczególną godność honorową – jak czytamy w sentencji zapisanej na dyplomie wręczonym byłemu Prezydentowi – przyznano Joachimowi Gauckowi jako „orędownikowi wolności, obrońcy i krzewicielowi praw obywatelskich, jak też rzecznikowi idei jednoczenia się Europy, wnoszącemu trwały wkład w ideę demokracji oraz przyjacielowi Polski”. W laudacji, którą wygłosił członek SHP, prof. Andrzej M. Kaniowski – Kierownik Katedry Etyki w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego oraz inicjator uhonorowania byłego Prezydenta Niemiec tym zaszczytnym tytułem – zwrócona została uwaga na zasługi Joachima Gaucka, jako działacza na rzecz praw obywatelskich, który wniósł wieki wkład nie tylko w obrachunek z przewinami wobec swych obywateli byłej NRD, ale także jako polityka niemieckiego, odznaczającego się szczególną wrażliwością na cierpienia zadane przez hitlerowskie Niemcy Żydom, Polakom, Rosjanom i innym nacjom.

Nadając najwyższą godność honorową Joachimowi Gauckowi społeczność Uniwersytetu Łódzkiego pragnęła także dać wyraz swej akceptacji dla demokratyczno-liberalnych idei i wartości, których obrońcą i propagatorem jest były Prezydent Niemiec, oraz wyrazić swą wdzięczność dla przedstawicieli niemieckiego świata naukowego współpracujących z polskimi naukowcami, jak również dla wielu niemieckich i polsko-niemieckich instytucji, wspierających z dużym zaangażowaniem współpracę naukową między Polską i Niemcami.

Wygłoszony podczas uroczystości wykład Joachima Gaucka traktował o tolerancji.

„Tolerancja – mamy już co do tego dostateczną jasność – jest rzeczą trudną, stwierdził Joachim Gauck. Jeśli jednak mimo to się jej domagamy i ją sławimy, to dlatego, że jest ona osiągnięciem cywilizacyjnym – osiągnięciem przynoszącym pożytki tak społeczeństwu, jak i jednostce”.

(Tematyka ta jest przedmiotem jego rozważań w najnowszej książce Toleranz: einfach schwer – napisanej wspólnie z Helgą Hirsch – która w tych dniach właśnie ukaże się w Niemczech.)

Andrzej Maciej Kaniowski